Korzyści dla obu stron:
- mediacja stwarza realną szansę na naprawę i utrzymanie poprawnych wzajemnych relacji pomiędzy stronami. Wzajemne kontakty są konieczne zwłaszcza, gdy strony łączą więzy pokrewieństwa, bliskość zamieszkania lub miejsce pracy.
- w wyniku mediacji dopuszczalne jest pojednanie się, obejmujące również inne sprawy z oskarżenia prywatnego, toczące się pomiędzy tymi samymi stronami (również takie w których występują w odmiennych rolach jako sprawca i pokrzywdzony). Równocześnie z pojednaniem strony mogą zawrzeć ugodę, której przedmiotem mogą być również roszczenia pozostające w związku z oskarżeniem.
Korzyści dla pokrzywdzonego:
- w wyniku mediacji pokrzywdzony ma szansę na szybkie i skuteczne uzyskanie zadośćuczynienia od sprawcy lub naprawienia szkody,
- ma możliwość uświadomienia sprawcy, jaką krzywdę mu wyrządził oraz wyrażenia swoich odczuć, a także uzyskania przeprosin.
Korzyści dla sprawcy:
- sprawca ma szansę przeprosić pokrzywdzonego i uzyskać wybaczenie,
- w sprawach z oskarżenia prywatnego w razie pojednania stron postępowanie umarza się,
- w sprawach z oskarżenia publicznego pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji albo ugoda zawarta pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym mają wpływ na wymiar kary. W szczególności sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, odstąpić od wymierzenia kary (przy przestępstwach zagrożonych karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 3 lat), warunkowo umorzyć postępowanie karne (przy przestępstwach zagrożonych karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 5 lat), zastosować warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna.
Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody.
Sprawy do mediacji kierują: sąd, prokurator lub inny uprawniony organ (np. policja).